Δεν είναι όμως μόνο οι ενήλικες που χρειάζονται τη βοήθεια ενός ειδικού ψυχολόγου για να αντιμετωπίσουν περιόδους κρίσεων που συνοδεύονται από την εμφάνιση ψυχολογικών προβλημάτων αλλά την ίδια ανάγκη έχουν και τα παιδιά και οι έφηβοι που σε ένα κόσμο με πολλά και αμφίθυμα ερεθίσματα να τους περιτριγυρίζουν εκδηλώνουν τις περισσότερες φορές με έμμεσο τρόπο την ανάγκη τους για βοήθεια.
Ποιά είναι τα σημάδια όμως, τα οποία μπορούν και πρέπει να ενεργοποιήσουν τους γονείς και να τους κάνουν να αντιληφθούν ότι το παιδί τους χρειάζεται τη βοήθεια ψυχολόγου;
Το μικρό παιδί ή ο έφηβος και οι γονείς χρειάζεται να απευθυνθούν σε ειδικό όταν:
- Οι γονείς έχουν απορίες ή διαφωνίες σχετικά με την διαπαιδαγώγησή του
- Η οικογένεια έχει βιώσει μια δοκιμασία, όπως χωρισμό, ασθένεια, θάνατο κλπ. Αυτά τα γεγονότα έχουν επιπτώσεις στη ζωή του παιδιού και πολλές φορές η προληπτική επίσκεψη στον ειδικό αποτρέπει τυχόν μελλοντικούς κινδύνους
- Το παιδί αντιμετωπίζει πρόβλημα στην εξέλιξή του και πρέπει να γίνει αξιολόγηση της νοημοσύνης και των ικανοτήτων του
- Παρουσιάζει μαθησιακές δυσκολίες, υπερκινητικότητα, διάσπαση στην προσοχή, τραυλισμό, ενούρηση μετά τα 5 χρόνια κ.α.
- Παρουσιάζει αλλαγή σε διάφορες σημαντικές συμπεριφορές:
- Σχολική άρνηση και απότομη κάμψη στις σχολικές επιδόσεις
- Απότομη αλλαγή στις διατροφικές συνήθειες (αρχίζει να τρώει βουλιμικά ή, αντίθετα, παρουσιάζει ανορεξία)
- Δυσκολίες στον ύπνο (υπνηλία ή εφιάλτες ή αϋπνία)
- Κλείνεται στον εαυτό του, αποφεύγει κάθε διάλογο ή επιτίθεται
- Το παιδί νιώθει άσχημα με τον εαυτό του, είναι αγχωμένο, πιεσμένο, θλιμμένο, φέρεται δειλά και δεν έχει αυτοπεποίθηση
- Παρουσιάζει κατάθλιψη
- Μιλά για θάνατο
- Παίρνει ναρκωτικά ή άλλες ουσίες (π.χ. πίνει συστηματικά)
- Δείχνει να αποφεύγει ένα άτομο που του ήταν προσφιλές και αυτό συμπίπτει με την έναρξη προκλητικής ερωτικής συμπεριφοράς
- Λέει ψέματα και γίνεται μυστικοπαθές
- Αυτοτραυματίζεται ή τραυματίζει κάποιον άλλο
- Εκδηλώνει τάσεις φυγής και λέει «θα σηκωθώ να φύγω από΄δω μέσα»
- Παραβατική συμπεριφορά (κλοπές, βανδαλισμοί κ.λπ.)
- Φέρεται με ιδιαίτερα έντονη ανυπακοή στο σπίτι ή στο σχολείο
- Έχει φίλους με σοβαρά προβλήματα συμπεριφοράς
Με τη χρήση λοιπόν θεραπευτικών τεχνικών, λαμβάνοντας υπόψη φυσικά την αναπτυξιακή ηλικία και την ετοιμότητα του παιδιού, όπως παιγνιοθεραπεία, ζωγραφική, συζήτηση αλλά και τεχνικές, σε μεγαλύτερα παιδιά και εφήβους, που εφαρμόζονται στις θεραπείες ενηλίκων γίνεται προσπάθεια από την πλευρά του θεραπευτή να απελευθερώσει των ψυχικό κόσμο των παιδιών.
Δημιουργώντας ένα ασφαλές και σταθερό γι αυτά περιβάλλον όπου θα εκφράσουν τους προβληματισμούς και τις ανησυχίες τους και με κατανόηση και σεβασμό στην προσωπικότητα του παιδιού και του εφήβου θα επιχειρηθεί η όσο το δυνατό πιο αποτελεσματική αντιμετώπιση τους από την πλευρά του θεραπευτή έχοντας ως συνοδοιπόρο σε αυτή την εύθραυστη συνεργατική διαδικασία εκτός από το ίδιο το παιδί ή τον έφηβο και τους ίδιους τους γονείς.
Εκτός των ατομικών όμως θεραπειών διενεργούνται και θεραπευτικές ομάδες παιδιών και εφήβων. Ο σκοπός της ομαδικής θεραπείας είναι μέσα από τη δυναμική της ομάδας τα παιδιά και οι έφηβοι που συμμετέχουν σε αυτές να μπορέσουν να αναγνωρίσουν να εκφράσουν και να επεξεργαστούν συναισθήματα, να τονώσουν την αυτοεκτίμησή τους, να καλλιεργήσουν κοινωνικές δεξιότητες και να αναπτύξουν τη συνεργασία, τη διεκδίκηση και την επικοινωνία.