Η συμβουλευτική είναι η συνεργασία των γονέων με έναν εξειδικευμένο ψυχολόγο με σκοπό να βοηθήσουν στη βελτίωση της ψυχικής και συναισθηματικής κατάστασης του παιδιού και κατά συνέπεια της συμπεριφοράς του.
Κάθε παιδί στη γέννηση του φέρει ένα συγκεκριμένο γενετικό υλικό. Αυτό το υλικό, σε συνδυασμό με τις επιδράσεις που δέχεται από το περιβάλλον κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης του, είναι που θα διαμορφώσουν την προσωπικότητα του.
Στη διάρκεια της ανάπτυξης του ένα παιδί μπορεί να αντιμετωπίσει ποικίλες δυσκολίες και προβλήματα:
- Οργανικά ( σωματική αναπηρία, μειωμένο νοητικό δυναμικό, χρόνιες νόσους ή σύνδρομα ).
- Οικογενειακά (προβλήματα στη σχέση του γονεικού ζεύγους, κακοποίηση, αποχωρισμό, θάνατος, ψυχική διαταραχή γονέα κ.λ.π.).
- Αναπτυξιακά (προβλήματα λόγου, μαθησιακές δυσκολίες κ.λ.π.).
Όλα αυτά τα προβλήματα επηρεάζουν αρνητικά το ψυχικό του κόσμο και μπορούν να προκαλέσουν την εμφάνιση συμπτωμάτων:
- Ψυχοσωματικά (σωματικά ενοχλήματα μη παθολογικής φύσεως)
- Κατάθλιψη
- Αγχώδεις διαταραχές
- Προβλήματα συμπεριφοράς και σχέσεων
- Μαθησιακή υπολειτουργία
Το σύμπτωμα κινητοποιεί τους γονείς που απευθύνονται σε κάποιους ειδικούς ώστε να διαγνωστεί η φύση του προβλήματος και να προταθεί η κατάλληλη θεραπεία.
Τα παιδιά συνήθως δεν μπορούν να ξεπεράσουν τα προβλήματα μόνα τους, αφού σχεδόν ποτέ δεν τα διαμορφώνουν τα ίδια, αλλά είναι απότοκα της αλληλεπίδρασης με το περιβάλλον τους και κυρίως με τους γονείς τους. Αυτός είναι και ο λόγος που για κάθε είδους θεραπευτικής αντιμετώπισης ενός παιδιού ή ενός εφήβου είναι απαραίτητη και συμβουλευτική των γονέων καθώς αυτοί καθορίζουν και συμμετάσχουν καταλυτικά στο πλαίσιο που δημιουργούνται και διατηρούνται οι δυσκολίες του παιδιού τους.
Αυτή λοιπόν τη συνεργατική σχέση θεραπευτή και γονιού προς όφελος του παιδιού συνηθίζεται να την ονομάζουμε "συμβουλευτική". Πρέπει να τονιστεί και να επισημανθεί, για να τονιστεί και η δυναμική και ο καταλυτικό της ρόλος, ότι σε ηπιότερες περιπτώσεις δυσκολιών των παιδιών, είναι πιθανό να αρκεί η "συμβουλευτική" προς τους γονείς για την αντιμετώπιση του προβλήματος.