Το διαδίκτυο είναι αναμφισβήτητα ένα σύγχρονο εργαλείο έρευνας, επικοινωνίας και διασκέδασης που στις μέρες μας η χρήση του γιγαντώνεται καθιστώντας το μέσο με τη μεγαλύτερη επιρροή στη σύγχρονη κοινωνία. Εκτός από τις αναρίθμητες θετικές επιπτώσεις του στη ζωή μας όπως και όλα τα πράγματα άλλωστε έχει και την αρνητική του πλευρά. Και όταν αυτό το εργαλείο χρησιμοποιείται καταχρηστικά τότε οι επιπτώσεις του μπορεί να είναι ανυπολόγιστες και κυρίως όταν μιλάμε για παιδιά και εφήβους. Πότε όμως η υπερβολική χρήση μπορεί να θεωρηθεί εθισμός και πότε οι γονείς θα πρέπει να ανησυχήσουν πραγματικά για την ψυχική υγεία των παιδιών τους;
Τα πιο βασικά σημάδια εθισμού στο διαδίκτυο τα οποία θα πρέπει οι γονείς να αντιληφθούν εγκαίρως είναι:
1. Έντονη, επίμονη και χρονοβόρα ενασχόληση με το διαδίκτυο (παιχνίδια, facebook και άλλα μέσα κοινωνικής δικτύωσης) με αποτέλεσμα το παιδί να παραμελεί καθημερινές υποχρεώσεις όπως το διάβασμά του
2. Πτώση στην επίδοση του σχολείου ως αποτέλεσμα της υπερβολικής χρήσης του διαδικτύου
3. Υπερβολική κούραση, σωματικά ενοχλήματα (ημικρανίες, μυοσκελετικοί πόνοι) και υπνηλία
4. Κοινωνική απομόνωση καθώς το παιδί προτιμάει να ασχοληθεί με τον υπολογιστή από το συναντηθεί με φίλους και συμμαθητές
5. Παραμέληση άλλων ευχάριστων δραστηριοτήτων που παλιά προκαλούσαν ενδιαφέρον
6. Παραμέληση σωματικής υγιεινής
7. Έντονες εκρήξεις θυμού και επιθετικότητα απέναντι στον οποιονδήποτε προσπαθεί να οριοθετήσει ή να διακόψει αυτή του την ενασχόληση.
Ποιοι όμως μπορεί να είναι κάποιο βασικοί λόγοι που ευθύνονται για την υπερβολική αυτή προσκόλληση στο διαδίκτυο;
1. Η χαλάρωση και η διασκέδαση την οποία αναζητούν οι άνθρωποι σε μια υπεραπαιτητική καθημερινότητα την οποία ανέξοδα και ακούραστα προσφέρεται μέσω ενός υπολογιστή. Και ειδικά στα παιδιά και τους εφήβους η ανταγωνιστική καθημερινότητα την οποία καλούνται να διαχειριστούν καμιά φορά τους κατακλύζει και τους υπερβαίνει.
2. Το διαδίκτυο προσφέρεται ως μια εύκολη λύση επικοινωνίας στη σύγχρονη εποχή στην οποία οι ρυθμοί είναι τόσο γρήγοροι και τα πρότυπα τόσο μεγεθυμένα και πολλές φορές άπιαστα που μια εικονική πραγματικότητα και ένας πολλές φορές ιδεατός εαυτός που προβάλλεται μέσω τις απρόσωπης επικοινωνίας που προσφέρει το διαδίκτυο διευκολύνει τους ανθρώπους κυρίως με χαμηλή αυτοεκτίμηση να νιώσουν μια ασφάλεια. Έτσι κυρίως ντροπαλά άτομα με χαμηλή αυτοεκτίμηση επικοινωνούν προστατευμένα πίσω από την οθόνη ενός υπολογιστή περιορίζοντας το άγχος μιας φυσιολογικής κοινωνικής συνδιαλλαγής όπου υπάρχει έντονος φόβος απόρριψης.
3. Κακές ενδοοικογενειακές καταστάσεις και σχέσεις μεταξύ των μελών της οικογένειας και η αποξένωση της σύγχρονης κοινωνίας οδηγούν τα παιδιά να απομονώνονται και να εκτονώνουν τα καταπιεσμένα και επίπονα συναισθήματα τις καθημερινότητας στον υπολογιστή. Τον χρησιμοποιούν ως ένα είδος αγχολυτικού που τους απαλλάσσει από τη δυσκολία του να επεξεργαστούν τα συναισθήματά τους και τους βοηθάει να ξεχνιούνται. Μόνο που όταν αυτός είναι ο μόνος τρόπος εκτόνωσης των συναισθημάτων λειτουργεί άκρως εθιστικά.
Τι πρέπει να κάνουν όμως οι γονείς μόλις εντοπίσουν κάποια από τα παραπάνω συμπτώματα στα παιδιά τους;
1. Το πιο σημαντικό είναι να αντιληφτούν οι ίδιοι οι γονείς τη δική τους συμβολή στον εθισμό αυτό του παιδιού. Όταν αποκατασταθούν οι σχέσεις μεταξύ των μελών της οικογένειας ή όταν γίνουν πιο λειτουργικές και επικρατήσει ένα κλίμα ασφάλειας και καλής επαφής και επικοινωνίας μέσα στο σπίτι αυτό είναι το αρχικό βήμα για να μπορέσουμε να προσεγγίσουμε ένα παιδί το οποίο είναι φοβισμένο και έχει βρεί τον υπολογιστή ως τη μοναδική παρηγοριά του. Η καλή επαφή με το παιδί ή τον έφηβο και ο λειτουργικός χρόνος μαζί του στον οποίο θα μοιραζόμαστε ευχάριστες δραστηριότητες είναι το βασικότερο εργαλείο προς την επίλυση του προβλήματος.
2. Ο υπολογιστής καλό θα είναι να βρίσκεται σε κοινόχρηστη θέση και όχι στο δωμάτιο του παιδιού και το βασικό είναι και οι ίδιοι οι γονείς να μην είναι προσκολλημένοι στο διαδίκτυο.
3. Ο υπολογιστής θα πρέπει να έρχεται ως bonus στην καθημερινότητα του παιδιού εφόσον εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του και όχι πριν από αυτές γιατί αυτό από μόνο του δημιουργεί συγκρούσεις. Προς την επίτευξη αυτού του σκοπού θα πρέπει να υπάρχει αγαστή συνεργασία, συνεννόηση και κοινή στάση από τους γονείς.
4. Τέλος θα ήταν πολύ βοηθητικό εάν οι γονείς οι οποίοι γνωρίζουν τις φυσικές κλήσεις και ικανότητες του παιδιού τους τους ενθαρρύνουν και εμμέσως τους «σπρώξουν» προς αναζήτηση μιας δραστηριότητας (αθλητικής και μη) για την φυσική εκτόνωση και κοινωνικοποίηση του παιδιού τους.
Σε κάθε περίπτωση επειδή τα κρούσματα εθισμού στο διαδίκτυο σε νεαρές ηλικίες παίρνει μεγάλες διαστάσεις όταν οι γονείς δεν είναι σε θέση να διαχειριστούν τη δυσκολία του παιδιού τους θα πρέπει να απευθυνθούν άμεσα σε κάποιον ψυχολόγο ώστε να διαχειριστούν και να αντιμετωπίσουν σωστά το πρόβλημα που συνήθως αφορά ολόκληρη την οικογένεια αλλά καθρεφτίζεται στη συμπεριφορά του παιδιού.