Όλοι μας λίγο πολύ έχουμε ακούσει ή ακόμα και χρησιμοποιήσει τον όρο νάρκισσος ή ναρκισσιστής για να χαρακτηρίσουμε τη συμπεριφορά ενός ανθρώπου που γνωρίζουμε και συναναστρεφόμαστε ο οποίος δε διστάζει να δείξει πολλές φορές σε υπερθετικό βαθμό το θαυμασμό που τρέφει προς τον εαυτό του. Ο καθένας μας άλλωστε λίγο ως πολύ έχει τέτοια στοιχεία μέσα του που άλλοι τα κρύβουν πολύ καλά και βαθιά μέσα τους με αποτέλεσμα να μην είναι ποτέ ορατά στους γύρω τους και άλλοι δε διστάζουν να τα επιδεικνύουν. Τι όμως είναι αυτό που κάνει έναν νάρκισσο δυσλειτουργικό στη ζωή του με αποτέλεσμα να μην μπορεί να δημιουργήσει και να αναπτύξει υγιείς σχέσεις με τους ανθρώπου γύρω του; Πότε ο ναρκισσισμός από ένα στοιχείο χαρακτήρα γίνεται διαταραχή;
Ναρκισσιστική διαταραχή προσωπικότητας λοιπόν αποδίδουμε σε κάποιον όταν:
1)έχει έντονη αίσθηση ότι είναι πολύ σημαντικός και ότι έχει επιτύχει μεγάλα πράγματα περιμένοντας από τους άλλους να τον αναγνωρίσουν ως ανώτερο
2) ασχολείται έντονα με φαντασιώσεις επιτυχίας, δύναμης, ευφυΐας, ομορφιάς
3. πιστεύει ότι είναι μοναδικός και ξεχωριστός και επιδιώκει να συναναστρέφεται
μόνο ανθρώπους που θεωρεί αντάξιούς του
4. απαιτεί υπερβολικό θαυμασμό
5. πιστεύει ότι έχει ιδιαίτερα προνόμια και φέρεται ανάλογα, δηλ. περιμένει οι άλλοι
να φέρονται σύμφωνα με τις προσδοκίες του
6. έχει την τάση να εκμεταλλεύεται τους άλλους για να πετυχαίνει το σκοπό του.
7. του λείπει η ικανότητα να νιώθει τις ανάγκες και τα συναισθήματά των άλλων
8. συχνά ζηλεύει τους άλλους ή πιστεύει ότι οι άλλοι τον ζηλεύουν
9. εμφανίζει υπεροπτική ή αλαζονική συμπεριφορά.
Γενικά μιλούμε για άτομα τα οποία είναι πολύ ευαίσθητα στην απόρριψη και την κριτική και έχουν έντονα την ανάγκη να γίνονται θαυμαστά. Για το λόγο αυτό όταν τα άτομα που έχουν δίπλα τους πάψουν να τους δείχνουν το θαυμασμό που επιζητούν διαταράσσονται οι σχέσεις μεταξύ τους. Είναι άτομα που κατά κύριο λόγο δυσκολεύονται να συνάψουν σταθερές και συναισθηματικές σχέσεις με ανθρώπους καθώς έχουν έντονα μπλοκαρισμένα τα συναισθήματα τους και η οποιαδήποτε έκφραση τους θεωρείται από τους ιδίους μεγάλο μειονέκτημα και μια κατάσταση την οποία δεν έχουν μάθει και δε μπορούν να διαχειριστούν. Είναι όμως στο βάθος άτομα που σαν παιδιά ήταν μοναχικά, δεν πήραν την αγάπη που είχαν ανάγκη από τους γονείς τους ή και παιδιά που δεν τους τέθηκαν επαρκή όρια από τους γονείς τους. Επομένως είναι άνθρωποι που βαθιά μέσα τους είναι ιδιαιτέρως ευάλωτοι και έχουν βρεί αυτό τον υπεροπτικό τρόπο να αμύνονται στο φόβο τους ότι δηλαδή οι άλλοι θα μπορέσουν να διακρίνουν την ευαλωτότητά τους.